Narodowe Centrum Nauki

Symbol
NCN98
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Dorota Orłowska
Tytuł projektu
Kwiat lawendy jako źródło postbiotycznych metabolitów regulujących funkcje bariery jelitowej oraz bariery krew-mózg
Kod
WF4
Instytucja finansująca
Kierownik
prof. dr hab. Sebastian Granica
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
3 166 316,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
3 166 316,00
Symbol
NCN99
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Katarzyna Stefańska
Tytuł projektu
Skład mleka kobiecego a jakość snu niemowląt karmionych wyłącznie piersią
Kod
NZI
Instytucja finansująca
Kierownik
dr hab. Agnieszka Bzikowska-Jura
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
48 529,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
48 529,00
Cel projektu

Celem nadrzędnym niniejszego badania jest przeprowadzenie analiz w zakresie wpływu składu mleka kobiecego na jakość snu niemowląt. Do badania włączone zostanie 50 kobiet w drugim miesiącu laktacji (8-11 tydzień), karmiących wyłącznie piersią. Dodatkowe kryteria włączenia do badania obejmują: poród w terminie (od 38. tygodnia), brak chorób przewlekłych, negowanie nikotynizmu (aktywnego i biernego), brak problemów laktacyjnych, uniemożliwiających pobranie próbki mleka w 4. punktach czasowych w ciągu doby (całkowita objętość 20 ml), wyrażenie pisemnej zgody na udział w badaniu. W próbkach mleka oznaczony zostanie profil aminokwasów egzogennych oraz monoamin (m.in. melatoniny i serotoniny), wartość energetyczna i zawartość makroskładników odżywczych (białka, tłuszczu i laktozy). Dodatkowo, ze względu na fakt, że w mleku kobiecym znajdują się również składniki o działaniu poza odżywczym, m.in. hormony, analizie poddane zostanie stężenie leptyny i greliny – hormonów regulujących apetyt/głód.

Jakość snu niemowląt zostanie oceniona przy użyciu zwalidowanego kwestionariusza BISQ-E (ang. Extended Brief Infant Sleep Questionnaire). Oprócz
danych socjo-demograficznych, okołoporodowych i antropometrycznych, kobiety biorące udział w badaniu zostaną poproszone o wypełnienie kwestionariuszy żywieniowych – dzienniczka 3-dniowego bieżącego notowania oraz kwestionariusza częstości spożycia wybranych grup produktów
spożywczych, a także kwestionariusza PSQI (dotyczącego jakości ich snu). Pozwoli to na przeprowadzenie analiz dotyczących wpływu czynników pochodzenia matczynego i środowiskowego na zawartość wybranych składników mleka kobiecego.

Symbol
NCN100
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Anna Magiera
Tytuł projektu
Subpopulacje komórek mieloidalnych jako źródło efektorowych komórek dla terapii przeciwnowotworowych z wykorzystaniem receptorów chimerycznych CAR
Kod
CEC
Instytucja finansująca
Kierownik
dr hab. Angelika Muchowicz
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
2 991 560,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
2 991 560,00
Symbol
NCN101K
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Janusz Bieńkowski
Tytuł projektu
ncRNA jako predyktory powstawania skostnień heterotopowych
Kod
1WE
Instytucja finansująca
Kierownik
dr Łukasz Pulik
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
201 636,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
2 983 644,00
Symbol
NCN102
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Katarzyna Stefańska
Tytuł projektu
Analiza roli białek ERM i merlin w procesie formowania struktur entotycznych oraz identyfikacja nowych molekularnych regulatorów entoz w komórkach nowotworowych
Kod
1M15
Instytucja finansująca
Kierownik
Agata Gaweł
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
209 320,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
209 320,00
Cel projektu

Ponieważ entoza jest procesem wciąż nie do końca zdefiniowanym, a wiedza dotycząca mechanizmów i czynników molekularnych zaangażowane w promowanie internalizacji komórek jest słaba, naszym celem jest identyfikacja i walidacja nowych genów, białek i biologicznych szlaki związane z rozwojem struktur entotycznych.  Pierwszym konkretnym celem jest wyjaśnienie roli ekspresji i aktywacji ERM i merlina w procesie tworzenia struktur entotycznych. Naszym drugim konkretnym celem jest identyfikacja nowych genów i szlaków sygnałowych wpływających na tworzenie figur entotycznych in vitro, przy użyciu analizy seq RNA opartej na sekwencjonowaniu nowej generacji (NGS). Wstępne dane. W naszych badaniach pilotażowych ocenialiśmy częstość występowania entozy w tkance pierwotnego i przerzutowego raka piersi. W badaniu wykazano, że całkowita liczba entoz w guzie przerzutowym jest istotnie większa w porównaniu z guzem przerzutowym guz pierwotny. W badaniu in vitro na komórkachpochodzących z raka piersi i trzustki podkreśliliśmy rolę PDPN (podoplanina) w rozwoju komórek entotycznych. Odkryliśmy, że PDPN działa jako inhibitor entozy. Co ważne, my zaobserwowaliśmy, że wyczerpanie PDPN aktywuje wybrane białka z rodziny FERM (ERM - ezrin/radixin/moesin i merlin). Zakładamy zatem, że profil ekspresji genów w komórkach entotycznych różni się od ekspresji genów komórek nieentotycznych komórki i niektóre dotknięte geny w komórkach entotycznych mogą mieć kluczowe znaczenie dla tworzenia struktur CIC. Zwłaszcza, że ​​jesteśmy zainteresowany badaniem związku między poziomem wewnątrzkomórkowym a stanem aktywacji białek będących przedmiotem zainteresowania, oraz częstotliwość powstawania struktur entotycznych. Ponadto oczekuje się selekcji komórek entotycznych za pomocą cytometrii przepływowej i analizy ich profilu ekspresji (sekwencja RNA) aby odkryć nowe regulatory entozy. Według naszej wiedzy, takiego badania nie przeprowadzono wcześniej. Oczekujemy, że wyniki odkryją nowe molekularne sterowniki entozy.

Symbol
NCN103K
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Beata Boska-Adamczyk
Tytuł projektu
Kontrola bioakumulacji niesterydowych leków przeciwzapalnych u dyniowatych: produkcja bezpiecznych warzyw vs. efektywne usuwanie farmaceutyków
Kod
WF5
Instytucja finansująca
Kierownik
dr hab. Joanna Giebułtowicz
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
272 426,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
1 129 634,00
Cel projektu

Celem projektu jest zatem taka manipulacja genami odpowiadającymi za pobór i akumulacje zanieczyszczeń u cukinii, aby, w zależności od potrzeb, zwiększyć zdolność tych roślin do usuwania zanieczyszczeń (fitoremediacja) lub produkować warzywa wolne od pozostałości leków (produkcja bezpiecznej żywności). Wymaga to użycia określonych regulatorów, które kontrolują zdolność roślin z rodziny dyniowatych do poboru i akumulacji szeregu zanieczyszczeń. Zespół badawczy wyodrębnił kilka substancji, dwie z ich charakteryzują się unikalnymi właściwościami pozwalającymi na podniesienie tempa usuwania zanieczyszczeń organicznych z gleby, a dwie kolejne pomagają obniżyć ich akumulację w tkankach roślin. Substancje te to substancje aktywne komercyjnie dostępnych środków grzybobójczych.

Symbol
NCN104
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Beata Boska-Adamczyk
Tytuł projektu
Wtórne metabolity wybranych składników diety jako czynniki zapobiegające nieszczelności nabłonka jelitowego oraz kształtujące mikroflorę jelitową – czy wpływają na bakteriofagi i nukleazy bakteryjne?
Kod
WF1A
Instytucja finansująca
Kierownik
dr hab. Monika Czerwińska
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
2 147 920,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
2 147 920,00
Cel projektu

Celem proponowanego badania jest ocena integralności nabłonka jelitowego, przecieku LPS, białek tkanki tłuszczowej i profilu lipidowego u modelowych szczurów traktowanych dietą wysokotłuszczową i wyciągami z owoców rokitnika zwyczajnego, pigwowca japońskiego i derenia jadalnego. W tkance jelitowej szczurów zostanie określona ekspresja białek kluczowych dla integralności nabłonka jelitowego oraz wychwytu glukozy i lipidów. Określone zostaną zmiany populacji bakterii oraz bakteriofagów po zastosowaniu ekstraktów. Szczególnym celem tego badania będzie ocena potencjalnego hamowania enzymów bakteryjnych z klasy nukleaz przez ekstrakty lub ich główne składniki. Określenie roli produktów pochodzenia roślinnego w kształtowaniu mikroflory jelitowej poprzez wpływ na wirusy i nukleazy bakteryjne będzie stanowić nowy kierunek badań w odniesieniu do interakcji dieta-mikrobiom oraz mechanizmu zasiedlania niszy jelitowej.

Symbol
NCN97
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Elżbieta Tatarzyńska
Tytuł projektu
Walidacja psychometryczna oraz adaptacja językowa i kulturowa do warunków polskich standaryzowanych skal służących do pomiaru kompetencji międzykulturowych w grupie studentów pielęgniarstwa
Kod
NZD
Instytucja finansująca
Kierownik
dr Ilona Cieślak
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
48 862,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
48 862,00
Symbol
NCN95K
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Beata Cichowicz
Tytuł projektu
Chemoczujniki z polimerami wdrukowanymi molekularnie do oznaczania przeciwwirusowych substancji czynnych leków w płynach ustrojowych – w kierunku spersonalizowanej medycyny
Kod
WF5
Instytucja finansująca
Kierownik
prof. dr hab. Andrzej Kutner
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
1 098 948,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
3 695 868,00
Symbol
NCN96
Rok początku realizacji
2024
Opiekun
Beata Boska - Adamczyk
Akronim
1WU/NCN96
Tytuł projektu
Mechanizmy powstawania zniszczeń i ich regeneracji po działaniu pyłu zawieszonego i mikroplastiku z zanieczyszczenia powietrza w modelu ostrego i przewlekłego uszkodzenia płuc
Kod
1WU
Instytucja finansująca
Kierownik
dr hab. Magdalena Paplińska-Goryca
Przyznane środki ogółem TYLKO WUM
773 916,00
Przyznane środki ogółem NA WSZYSTKICH
773 916,00
Cel projektu

Celem projektu jest ocena wpływu pyłów zanieczyszczenia powietrza i mikroplastiku na procesy biologiczne związane z uszkodzeniem nabłonka oddechowego w modelu in vitro ostrego i przewlekłego uszkodzenia płuc.

Cel ten będzie realizowany przy użyciu modelu 3D in vitro ostrego i przewlekłego uszkodzenia nabłonka zawierającego współhodowle makrofagów i komórek nabłonka oskrzeli. Modele te będą fizycznie ranione, a właściwości regeneracyjne komórek będą oceniane w hodowlach po ekspozycji na pył zawieszony z zanieczyszczenia powietrza i włókna mikroplastiku.