Działanie przeciwwirusowe bakteriofagów.
Bakteriofagi (fagi) są wirusami swoistymi dla komórek bakteryjnych. Jak dotąd, głównym zastosowaniem bakteriofagów w medycynie było leczenie infekcji bakteryjnych. W piśmiennictwie są jednak również dane wskazujące na możliwość hamowania przez wiriony fagowe zakażeń wirusami patogennymi. Celem projektu jest ocena wpływu wysoce bakteriofagów T4 (fag E. coli) i A5/80 (fag gronkowcowy) i ich dsDNA na główne etapy cyklu replikacyjnego ludzkiego adenowirusa typu 5 (HAdV-5), w tym adsorpcję, syntezę białek wczesnych i późnych wirusa, transport wewnątrzkomórkowy, składanie wirionów i ich uwalnianie z komórek. Planowana jest również ocena potencjalnego działania przeciwwirusowego dsDNA obu badanych bakteriofagów. Ponadto badany będzie wpływ fagów na ekspresję genów TLR (oraz białek zaangażowanych w przekazywanie sygnału z tych receptorów), jak również genów kodujących receptory HAdV (CAR, łańcuchy αv i β3 integryn) - indukcja zmian ekspresji tych genów jest bowiem kolejnym możliwym działaniem fagów, które może odpowiadać za ich aktywność przeciwwirusową. Badany będzie również wpływ obu fagów i ich dsDNA na produkcję interferonu typu I w wyniku pobudzenia tych receptorów.
OCZEKIWANE REZULTATY:
Po raz pierwszy dokładnie zbadany zostanie wpływ wysoce oczyszczonych wirionów bakteriofagowych (i ich dsDNA) na główne etapy cyklu replikacyjnego wirusa patogennego. Ponadto po raz pierwszy oceniona zostanie zdolność fagów do aktywacji receptorów TLR, i ich wpływ na ekspresję genów tych receptorów i genów kodujących receptory dla wirusa patogennego. Ze względu na to, że bakteriofagi są najliczniejszą i wybitnie zróżnicowaną grupą wirusów, wyniki projektu mogą stanowić punkt wyjścia do przyszłych rozległych badań nad interakcjami między fagami i wirusami patogennymi. Wykazanie działania przeciwwirusowego fagów mogłoby wskazywać na nową i nieoczekiwaną rolę fagów endogennych, stanowiących istotny ilościowo składnik mikroflory organizmu człowieka i różnych zwierząt, jako czynnika zaangażowanego również w odporność przeciwwirusową organizmu. Chociaż projekt ma charakter badań podstawowych i nie ma bezpośrednich zastosowań praktycznych, jego wyniki mogą w przyszłości prowadzić do zastosowania bakteriofagów jako nowych leków przeciwwirusowych.