Wpływ środowiska płynu otrzewnowego od pacjentek z endometriozą na migrację i różnicowanie limfocytów Treg i Th17.
Endometrioza jest częstym, przewlekłym schorzeniem ginekologicznym przejawiającym się obecnością tkanki endomerialnej poza macicą, najczęściej w obrębie miednicy mniejszej. Chorobie towarzyszą przewlekłe dolegliwości bólowe i jest ona jedną z głównych przyczyn niepłodności, co sprawia, że stanowi ona istotny problem kliniczny i społeczny. Etiologia endometriozy jest niejasna, a mechanizmy zjawisk patologicznych z nią związanych są ciągle słabo poznane. Obecność ognisk endometriozy jest najprawdopodobniej przyczyną indukcji przewlekłych reakcji zapalnych manifestujących się gromadzeniem aktywowanych makrofagów i limfocytów oraz wydzielaniem dużych ilości rozmaitych prozapalnych cytokin. Endometriozie towarzyszą również zaburzenia o charakterze autoimmunologicznym i dlatego niektórzy uważają ją za chorobę autoimmunizacyjną. Sugeruje się, że endometrioza i związane z nią zjawiska immunopatogenetyczne mogą być spowodowane zaburzeniem dystrybucji i aktywacji układu limfocytów Treg i Th17. Komórki Treg pełnią funkcje supresorowe, odpowiadają za zjawisko auto-tolerancji i hamują reakcje zapalne i autoimmunizacyjne, natomiast komórki Th17 odpowiadają za pobudzanie reakcji odpornościowych, szczególnie reakcji zapalnych i reakcji o charakterze autoimmunizacyjnym. Z naszych wcześniejszych obserwacji wynika, że endometrioza związana jest ze wzrostem liczby komórek Treg w płynie otrzewnowym, co może mieć istotne znaczenie dla przebiegu zjawisk immunologicznych leżących u podłoża tej choroby. Mechanizm odpowiedzialny za to zjawisko pozostaje jednak nieznany. Nieznana jest również rola jaką w przebiegu endometriozy mogą pełnić komórki Th17. Stawiamy hipotezę, że zaburzenie dystrybucji komórek Treg i, prawdopodobnie Th17 jest związane z chemotaksją i różnicowaniem tych komórek pod wpływem bogatego w cytokiny środowiska płynu otrzewnowego. W związku z tym, celem naszego projektu jest zbadanie wpływu środowiska płynu otrzewnowego pacjentek z endometriozą na chemotaksję i różnicowanie komórek Treg i Th17 oraz ustalenie, czy istnieje korelacja między poziomem swoistych cytokin/chemokin w płynie otrzewnowym, a występowaniem, migracją i różnicowaniem tych komórek.
Badania będą prowadzone w ścisłej współpracy z I Kliniką Położnictwa i Ginekologii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego. Materiałem użytym do badań będzie płyn otrzewnowy uzyskany w trakcie zabiegu laparoskopowego oraz krew obwodowa od około 30 pacjentek z endometriozą i zbliżonej liczby pacjentek zakwalifikowanych do grupy kontrolnej. W płynie otrzewnowym stężenie wybranych cytokin/chemokin zostanie oznaczone za pomocą testów ELISA. Subpopulacje komórek Treg i Th17 we krwi i w płynie otrzewnowym zostaną natomiast oznaczone metodą cytometrii przepływowej. Chemotaktyczna i stymulacyjna aktywność płynu otrzewnowego będzie oznaczana w testach in vitro z zastosowaniem izolowanych komórek Treg oraz populacji komórek CD4+ zawierającej komórki prekursorowe dla komórek Treg i Th17. Komórki te będą izolowane z kożuszków leukocytarnych przez sortowanie metodą immunomagnetyczną lub na cytometrze przepływowym (FACS Aria). Wyniki poszczególnych badań uzyskanych od pacjentek będą analizowane za pomocą modeli wielokrotnej regresji liniowej i regresji logistycznej.
Uważamy, że zaproponowane przez nas badania przyczynią się do pogłębienia wiedzy dotyczącej przyczyn i mechanizmów zaburzeń układu komórek Treg i Th17 w endometriozie. Wiedza o ta może być przydatna przy tworzeniu koncepcji nowych metod terapii tej częstej aczkolwiek ciągle zagadkowej choroby